ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ
Πάντα χορηγεί το Πνεύμα το άγιον˙βρύει προφητείας, ιερέας
τελειοί, αγραμμάτους σοφίαν εδίδαξεν, αλιείς θεολόγους ανέδειξεν, όλον
συγκροτεί τον θεσμόν της Εκκλησίας. Ομοούσιε και ομόθρονε, τω Πατρί και τω Υιώ,
Παράκλητε δόξα σοι.
(Στιχηρό Εσπερινού Πεντηκοστής).
Στην εορτή της Πεντηκοστής, «την γενέθλιον ημέρα της
Εκκλησίας», είναι αφιερωμένο αυτό το φύλλο. Το κείμενο που ακολουθεί είναι από
το βιβλίο του π. Φιλοθέου Φάρου «Πρίν και μετά το Πάσχα» των εκδόσεων ΑΚΡΙΤΑΣ
1992.
Κείμενο μεστό νοημάτων και θεολογικού βάθους, μας δείχνει
την πραγματική διάσταση της Εκκλησίας και μας εισαγάγει στο μυστήριο της
Αγάπης.
…………Την Πεντηκοστή γιορτάζουμε το γεγονός της Εκκλησίας,
αλλά η εποχή μας δεν μπορεί εύκολα να γιορτάσει το γεγονός της Εκκλησίας, γιατί
είναι μια έντονα αντιεκκλησιαστική εποχή. Η εποχή μας είναι ατομιστική και
ανταγωνιστική, είναι μια εποχή που ενθαρρύνει τον ανθρώπινο ναρκισσισμό και σαν
συνέπεια καλλιεργεί τις προϋποθέσεις για την αποκοπή του ανθρώπου από τους
άλλους και την απομόνωσή του.
Η εκκλησιαστικότητα αντίθετα είναι αντανάκλαση της
τριαδικότητας του Θεού, που σαν Θεός αγάπης δεν μπορούσε, αν και είναι ενας, να
είναι μοναδικός, γιατί έπρεπε οπωσδήποτε να αγαπάει κάποιον άλλο. Ετσι ο Θεός
ήταν απαραίτητο να είναι μια κοινότητα, μια κοινωνία που τα πρόσωπα που την
αποτελούν να τα μοιράζονται όλα, εκτός από την ταυτότητά τους, την
υπόστατικότητά τους.
Στον άνθρωπο ο Θεός που τον έπλασε κατ’ εικόνα και
ομοίωση δική του, έδωσε την εκκλησιαστικότητα που είναι για τον άνθρωπο ό,τι
για το Θεό η τριαδικότητα. Αλλά με την απομάκρυνσή του από το
Θεό ο άνθρωπος αλλοιώνει τη θεία εικόνα και υποκαθιστά
την εκκλησιαστι- κότητά του, δηλ. το βασικό στοιχείο της φύσεώς του που απαιτεί
την ένωσή του με τους άλλους ανθρώπους, με τον ατομικισμό και το ναρκισσισμό
που οδηγεί στο θάνατο. Ο Χριστός με την ενανθρώπησή του αποκαθιστά την
ανθρώπινη φύση στην παλιά της κατάσταση και έτσι ξαναζωντανεύει την
εκκλησιαστικότητα του ανθρώπου και την πραγματώνει με τη σύσταση της Εκκλησίας.
Επομένως η Εκκλησία δεν είναι διοίκηση, οργάνωση ή εξουσία αλλά κοινωνία,
συνομιλία, συνύπαρξη, συμμετοχή, συνεύρεση, σύνοδος. Ούτε είναι αναγκαστικά
Εκκλησία η χωρίς καμιά συνοχή συγκέντρωση ατόμων στο ναό.
Στην Εκκλησία οι άνθρωποι μοιράζονται με τους άλλους τον
εαυτό τους, το βίο τους, το χρόνο τους, τις ανησυχίες τους, τη δημιουργικότητά
τους, τη χαρά τους, τη λύπη τους, την πίκρα τους, την απόγνωσή τους, την
ελπίδα, την πίστη τους.
Δεν υπάρχει Εκκλησία εκεί που οι άνθρωποι φροντίζουν
καθένας τον εαυτό του, εκεί που ο καθένας κρατάει τα αγαθά του, τη χαρά του, τη
δύναμή του, την ελπίδα
του, την πίστη του, την αρετή του για τον εαυτό του και
δεν την μοιράζεται με τους άλλους.
Μέσα στην Εκκλησία, τα μέλη της Εκκλησίας αγωνίζονται
διαρκώς να μετακινηθούν από το δαιμονικό ναρκισσισμό στην εκκλησιαστικότητα,
που είναι η αντανάκλαση της τριαδικό- τητας του Θεού.
Αν στην εποχή μας πολλοί άνθρωποι πολεμούν την Εκκλησία
σαν οργάνωση, είναι κυρίως επειδή ο σημερινός άνθρωπος, κυριαρχημένος από το
δαιμονικό ναρκισσισμό, τρέμει την εκκλησιαστικότητα και μπορεί να μιλάει συχνά
για δίκαιη κατανομή των υλικών αγαθών, αλλά δεν κάνει λόγο για αγάπη. Με τη
μάσκα της υλιστικής ισότητας, κρύβει τον τρόμο που αισθάνεται στο ενδεχόμενο να
μοιραστεί τον εαυτό του με κάποιον άλλο. Γιαυτό προσπαθεί να μεταβάλει σε
εμπορική συναλλαγή και τις πιο προσωπικές σχέσεις.
Την υλιστική ισότητα τη θέλει υποχρεωτική, κυρίαρχη,
επιβεβλημένη από κάποια απρόσωπη εξουσία για να αποκλείεται το στοιχείο της
προσωπικής προσφοράς, για την οποία αισθάνεται έντονα ο σημερινός άνθρωπος την
τραγική του αναπηρία.
Αλλά δεν μπορούν οι άνθρωποι να έχουν μεταξύ τους
κοινότητα, κοινωνία, ενότητα, χωρίς να είναι ενωμένοι με Εκείνον που είναι η
Κοινότητα, η Κοινωνία, η Ενότητα. Δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική κοινότητα
χωρίς να είναι Εκκλησία και χωρίς να έχει αυτή η κοινότητα κι αυτή η κοινωνία
σαν ψυχή της το πνεύμα του Θεού. Χωρίς το πνεύμα του Θεού, δεν μπορεί να
υπάρξει Εκκλησία. Το πνεύμα του Θεού “όλον συγκροτεί τον θεσμόν της
Εκκλησίας..” (στιχηρό Εσπερινού Κυριακής Πεντηκοστής).
Το γεγονός της Πεντηκοστής μεταξύ άλλων φανερώνει ότι ένα
από τα πρώτα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος είναι η δυνατότητα της επικοινωνίας.
Ο άνθρωπος που έχει το πνεύμα του Θεού, μπορεί να μιλάει και να καταλαβαίνει τη
γλώσσα του συνανθρώπου του ξεπερνώντας οποιοδήποτε σχετικό εμπόδειο. Το
περιστατικό του Πύργου της Βαβέλ είναι ως προς αυτό το σημείο το αντίθετο με
την Πεντηκοστή στη θεία αποκάλυψη. Στο περιστατικό αυτό φαίνεται, πως ακριβώς ο
άνθρωπος που ειδολοποίησε τον εαυτό του και έτσι έχασε το πνεύμα του Θεού,
έχασε ταυτόχρονα και τη δυνατότητα να μιλάει και να καταλαβαίνει τη γλώσσα του
συνανθρώπου του. Η σύγχυση, που επικρατεί συχνά στην ανθρώπινη επικοινωνία,
είναι αποτέλεσμα της ανθρώπινης αμαρτίας. Ο Θεός δεν έκανε τους ανθρώπους
“αλλογλώσσους”. Αν ο άνθρωπος δεν ειχε αμαρτήσει και δεν ειχε στερηθεί της
Χάριτος, τώρα “πάσα η γή χείλος ήν, και φωνή μία πάσι”. (Χρυσοστόμου, Ομιλία
ΧΧΧΙV εις Α΄Κορινθ.). Η αδυναμία στην ανθρώπινη επικοινωνία είναι αποτέλεσμα
του ανθρώπινου εγωκεντρισμού.
Αυτή η τραγική πραγματικότητα είναι η αιτία της πιο
βασανιστικής μοναξιάς, που τελικά είναι το πιο αφόρητο μαρτύριο του σύγχρονου
ανθρώπου. Το πνεύμα του Θεού αποκαθιστά την εμπιστοσύνη και την επικοινωνία
ανάμεσα στους ανθρώπους, γιατί δεν είναι πνεύμα ανταγωνισμού αλλά πνεύμα
προσφοράς. Ο άνθρωπος που έχει το πνεύμα του Θεού δεν σκέπτεται τι θα πάρει από
τον άλλο, αλλά τι θα δώσει. Δεν βλέπει τον συνάνθρωπό του ανταγωνιστή αλλά
συναγωνιστή. Ένα τέτοιο κλίμα, είναι κλίμα απόλυτης εμπιστοσύνης που δεν έχει
ανάγκη από επιφυλάξεις και κρυπτογραφημένα μηνύματα. Αυτό ήταν το κλίμα της
Πεντηκοστής και γιαυτό έδωσε τη δυνατότητα σε όλους να μιλούν και να
καταλαβαίνουν όλων τις γλώσσες.
Ο Χριστός ετήρησε την
υπόσχεση που έδωσε και την ημέρα της Πεντηκοστής έστειλε στους μαθητές το
Πανάγιο Πνεύμα. Το Άγιο Πνεύμα επεδήμησε στούς Αποστόλους, στην Εκκλησία και
δι’ αυτών σ’ όλους όσοι ανοίγουν σ’ αυτό την πόρτα της ψυχής τους. Διά του
Αγίου Πνεύματος ‘‘πάσα η κτίσις καινουργείται’’ δι’ αυτού ‘‘πάσα ψυχή
ζωούται’’. ‘‘Το Πνεύμα το Άγιον, φώς και ζωή, και ζώσα πηγή νοερά, Πνεύμα
σοφίας, Πνεύμα συνέσεως, αγαθόν, ευθές, νοερόν, ηγεμονεύον, καθαίρον τα
πταίσματα, Θεός και θεοποιούν. Πυρ, εκ πυρός προϊόν, λαλούν, ενεργούν, διαιρούν
τα χαρίσματα. Δι’ ού Προφήται άπαντες, και Θεού Απόστολοι, μετά μαρτύρων εστέ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου