ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΔΕΥΤΕΡΑ

Τῇ Ἁγίᾳ καί Μεγάλῃ Δευτέρᾳ , μνείαν ποιούμεθα  τοῦ μακαρίου Ἰωσήφ τοῦ παγκάλου , καί τῆς ὑπό τοῦ Κυρίου καταραθείσης καί ξηρανθείσης συκῆς . 

                                     Στίχοι :

                        Εἰς τόν πάγκαλον Ἰωσήφ .

              Σώφρων Ἰωσήφ δίκαιος κράτωρ ὤφθη, 

               καί σιτοδότης · ὦ !! καλῶν θημωνία .

 

                        Εἰς τήν ξηρανθεῖσαν συκῆν 

               Τήν συναγωγήν συκῆν Χριστός Ἑβραίων , 

                καρπῶν ἄμοιροι πνευματικῶν εἰκάζων ·

               Ἀρᾷ ξηραίνει ` ἧς φύγωμεν τό πάθος .

   Εὑρισκόμεθα εἰς τήν ἀρχήν τῆς Ἁγίας καί Μεγάλης Ἑβδομάδος· παρακολουθοῦντες τάς ἱεράς ἀκολουθίας τῆς ἐκκλησίας μας, καί προσέχοντες τήν ζωήν μας, τήν βιωτήν , αἰσθανόμεθα, ὄτι συμπορευόμαστε μέ τούς Μαθητάς καί τήν ΠΑΝΑΓΙΑΝ , στά ἱερά σκηνώματα καί στάδια , τῆς τελευταίας περιόδου τῆς κατά σάρκα ζωῆς τοῦ Κυρίου. 

 

   Ἀπό σήμερον ἄρχονται τά Τίμια καί Ἄχραντα Πάθη τοῦ Κυρίου μας , καί προβάλει ἡ ἐκκλησία μας εἰς τήν αρχήν τό παράδειγμα τοῦ Ἰωσήφ τοῦ σὠφρωνος καί δικαίου καί παγκάλου, ὁ ὁποῖος ἦτο καί εἶναι εἰς τῦπον εἰκόνος Χριστοῦ.

 

   α.Ἔχουμε τρεῖς μεγάλους Ἀγίους , μέ τό ὄνομα Ἰωσήφ , οἱ ὁποῖοι συνδέονται μέ τόν Χριστόν ·

 1. τόν Ἰωσήφ τόν μνήστορα τῆς ΠΑΝΑΓΙΑΣ , ὑπουργήσας ὡς προστάτης καί μόνον τῆς ΘΕΟΤΟΚΟΥ,

2. τόν Ἰωσήφ τόν ἀπό Ἀριμαθαίς , τοῦ κηδεύσαντος τόν Ἰησοῦν , μετά τοῦ Νικοδήμου, 

3. τόν Ἰωσήφ τόν πάγκαλον καί σώφρωνα , ὁ ὁποῖος ἦτο παιδί τοῦ Πατριάρχου Ἰακώβ , γεννηθείς ἐκ τῆς Ῥαχήλ , ὁ ὁποῖος ἐφθονήθη ἀπό τούς ἀδελφούς του , διότι εἶδε κάποια ὄνειρα , τά ὁποῖα προεμήνυον τήν ἔνδοξον του ἀνάδειξήν του   , και τήν προσκύνησιν τῶν ἀδελφῶν του.

 

Διά τόν λόγον αὐτόν σχεδίασαν τά ἀδέλφια του ,( ὄλοι ἦσαν 12 ) , καί προσπάθησαν νά τόν ἀφανίσουν μέ διάφορα  τεχνάσματα, κρυφίως , καί πρῶτον μέν τόν κατεβάζουν σέ ἕνα πηγάδι , χωρίς νερό , καί ἀνέφεραν εἰς τόν πατέραν των , ὄτι βρῆκαν τό ἱμάτιον του μέ αἵματα, καθώς τόν ἔφαγαν τά θηρία · ἀλλά ἐπενέβη ὁ μεγαλύτερος ἀδελφός τους, διά νά μήν τόν σκοτώσουν , και συνεφώνησαν , και τόν πούλησαν 30 ἀργύρια σέ ἐμπόρους Αἰγυπτίους · αὐτοί μέ τήν σειράν των τόν πούλησαν στόν Πετεφρῆ ὁ ὁποῖος ἦτο ὁ ἀρχιευνοῦχος τοῦ Φαραώ βασιλέως Αἰγύπτου ·ἡ δέ γυναῖκα αὐτοῦ , ἠράσθη τοῦ κάλλους τοῦ Ἰωσήφ, καί προσπαθοῦσε νά τόν παρασύρει σέ παράνομον πρᾶξην , ὁ δέ Ἰωσήφ τήν ἀπεμάκρυνε, καί αὐτή τυφλωμένη ἀπό τό πάθος, τόν διέβαλλε  στόν ἄνδρα της ὅτι ὁ Ἰωσήφ προσπάθησε νά τήν κάνει κακό, καί ἕνεκεν τούτου φυλακίζεται σκληρά καί κακοποιεῖται , ἀλλά ἀργότερα ἑρμηνεύσας κάποια σημαντικά ὄνειρα , ἐκτιμᾶται , ἐμφανίζεται στόν βασιλέα Φαραώ , καί καθίσταται βασιλεύς ὅλης τῆς Αἰγύπτου· ἀργότερον μέ τήν σιτοδοσίαν  , καθώς φρονίμως ἐπεμελήθη καί ἐνήργησε  , ἐγνωρίσθη μέ τούς αδελφούς του, οἱ ὁποῖοι  προσεκύνησαν αὐτόν , καί ἔφερε τόν πατέρα τους στήν Αἴγυπτον , μέχρι τῆς τελευτῆς του.

 

  Ἡ  ζωή  του ὅλη ἦτο εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ , καθώς καί ὁ Κύριος μας  , φθονεῖται ἀπό τούς ὁμοφύλους Ἰουδαίους , προδίδεται ἀπό τόν μαθητήν του ἀντί 30 ἀργυρίων , καί κατακλείεται εἰς σκοτεινόν κατώτατον τάφον , ἀλλά ἀναστάντος αὐτοῦ , βασιλεύει σέ ὅλη τήν ἁμαρτίαν σάν νοητή Αἴγυπτον , καί ὑποτάσσει , καί ὅπως ὁ ὠσήφ ἦτο σιτοδότης σέ ὄλους στήν περίοδον τῆς πείνας καί λοιμοῦ , ἔτσι ὁ Χριστός, ὁ οὐράνιος Ἄρτος, σιτοδοτεῖται σέ ὄλους γιά αἰώνιον ζωήν , δίδοντας τό Σῶμα καί Αἷμα του · διά τόν λόγον αὐτόν , πανσόφως καί ἱεροπρεπῶς οἱ Ἅγιοί μας ἐνέταξαν στήν ἀρχήν τῶν Παθημάτων τοῦ Κυρίου , τήν ἀνάμνησιν αὐτοῦ τοῦ γεγονότος καί ὁμοιώσεως .

 

β.   Ἡ ἄλλη περίπτωση πού μνημονεύει σήμερα ἡ ἐκκλησία μας , εἶναι τῆς καταραθείσης ὑπό τοῦ Κυρίου καί ξηρανθείσης συκῆς · καθώς ἀναφέρει τό ἱερό Εὐαγγέλιο , ὁ Χριστός κάποτε ἐξερχόμενος ἀπό τήν Βηθανίαν πεινοῦσε , εἶδε μία συκῆν , πλησίασε νά εὕρη καρπούς , ἀλλά εἶχε μόνο φύλλα, καί εἶπε :..ποτέ ἀπό τώρα μήν ξανακάνεις καρπούς ...

καί ἀμέσως ἐξηράνθη ἡ συκῆ .

 

   Πεινοῦσε ὁ Ἰησοῦς..

ἀνθρώπινο ἰδίωμα καί ἀνάγκη τῆς φύσεως· 

καί διψοῦσε ὁ Χριστός , διψοῦσε ποῦ τό ἀκοῦμε;

στόν Γολγοθᾶ, στήν Σταύρωση , ὄταν λίγο πρίν ἀφήσει τήν τελευταία του πνοή εἰπών τό ΤΕΤΕΛΕΣΤΑΙ , εἶπε:...Διψῶ !!!!

ὤ!!!! Κύριε!!!!

πεινᾶς καί διψᾶς !!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!

ἀλλά ποτέ δέν νοιαζόσουνα γιά τίς ἀνάγκες τῆς φύσεως · 

τί πεινᾶς, τί διψᾶς ;

τί πεινοῦσες, τί διψοῦσες;

τό :διψῶ , τοῦ Γολγοθᾶ , καί ἡ πείνα πού ἀναφέρομεν τώρα, πού ἀναφέρει τό Εὐαγγέλιο ὅταν πλησίασε τήν συκῆν , ἔχουν μία σχέση, μία ῥοπή , ἕνα στόχο.

τί πεινοῦσε καί διψοῦσε;

μά , τί ἄλλο ;τήν σωτηρίαν μας,.!!!

τήν ἐπιστροφή τῶν ἀποσφαλλέντων , καί ἐξ 'αὐτοῦ ἀπομακρυνθέντων ...

τῶν ἁμαρτανόντων τήν ἐπιστροφή καί διόρθωση· 

 

   Γνωρίζουμε ὅτι τίποτα τυχαῖο καί ἄνευ λόγου , ἐνεργοῦσε ὀ Λόγος τοῦ Θεοῦ. Κάθε του λόγος, κάθε κίνηση , κάθε βλέμμα, κάθε τί εἶχε καί ἕνα σκοπόν ἕνα μυστικόν λόγον , καί ὅπως ἑρμηνεύουν οἱ πατέρες τῆς ἐκκλησίας μας, καί ἐδῶ κρύβεται μία μεγάλη μυστική ἀλήθεια · μᾶλλον δύο μηνύματα κεκρυμμένα ἀλλά ἀληθῆ καί εὔστοχα·

 

   Συκῆ ἦταν καί εἶναι ἡ Συναγωγή τῶν Ἰουδαίων , ἡ ὁποῖα δέν ἔφερε, δέν εἶχε καρπούς, ἔργα ἀρετῆς , ἀλλά μόνο τό σκιῶδες τοῦ νόμου , καί ὅπως ξηράνθηκε ἡ συκῆ, χωρίς πλέον νά βγάζει καρπούς , ἔτσι ἔμεινε εἰς τό διηνεκές, ἄκαρπος ἠ τῶν Ἑβραίων πορεία καί ἔργα · 

  Ἕνας δεύτερος λόγος τῆς συκῆς πού κατηράσθη ὀ Χριστός καί ἐξηράνθη ἦτο καί ὁ ἑξῆς:

ἐπειδή ἔβλεπαν τόν Κύριον , μόνο καί ὅλους νά εὐεργετεῖ , νά θεραπεύει, νά δέχεται, διά νά μήν θεωρήσουν ὅτι δέν δύναται νά πράξει τίποτα λυπηρόν, καί δέν ἔχει τήν δύναμιν , μᾶς δίδει τήν παραβολήν αὐτήν ὥστε νά ἐννοήσωμε, ὄτι ὅπως ἐξηράνθη ἡ συκῆ πού δέν εἶχε καρπούς μόνο φύλλα, ἔτσι θά ὑποστοῦμε καί ὄλοι , ὅσοι δέν ἔχουμε ἔργα ἀρετῆς, παρά μόνο ὄνομα · καί ὡς φιλάνθρωπος, δέν ἔδειξε αὐτό σέ ἄνθρωπο, ἀλλά σέ ἄψυχο ξύλο, γιά νά ἐνοήσωμε καί ἔλθωμεν εἰς ἑαυτούς, διά νά μήν πάθωμεν ὡς η συκῆ.

 

   Οἱ Πατέρες τῆ Ἐκκλησίας μας λέγουν καί ἕνα ἄλλον λόγον διά τό παράδειγμα τῆς συκῆς .

   Εἰς τόν παράδεισον , μετά τήν παράβασιν καί παρακοήν τῶν πρωτοπλάστων , ἀφοῦ ὅλοι δέχτηκαν τό ἐπιτίμιον , μόνο ἡ συκῆ δέν τό ἐδέχθη, διότι ἔκοψαν φύλλα συκῆς οἱ πρωτόπλαστοι , καί σκέπασαν τήν γύμνωσήν των , μετά τήν παρακοήν · αὐτό λοιπόν τό ἐπιτίμιο πού δέν ἔλαβε τότε ἡ συκῆ , ἔλαβε τώρα, καθώς ὁ ἴδιος ἦτο καί τότε καί τώρα στήν συκῆν , καί τότε στά ἐπιτίμια τοῦ παραδείσου, καί τώρα στήν ἀκαρπίαν τῆς συκῆς · κρύβει ὅμως ἀκόμα καί ἕνα μυστικόν λόγον :.. ὁ καρπός τῆς συκῆς εἶναι γλυκύς, ἀλλά ἔχει καί τό γαλακτῶδες πού ..κολλάει καί ...ἐρεθίζει , κνίζει, καί μετά στό στυφῶδες, καί αὐτό ὁμοιάζει μέ τήν ἁμαρτίαν , καθώς φαίνεται γλυκειά, καί μέ δόλωμα, τό κολλῶδες, ἀλλά μετά ἔχει τό στυφάζων , τόν ἔλεγχον τῆς συνηδείσεως .

 

ἔτσι εἶναι καί ἡ ψυχή ὄταν δέν ἔχει ἀρετές καί ἔργα.

ἔρχεται ὁ Χριστός πρωΐαν , δηλαδή στήν διάρκειαν τῆς ζωῆς μας, νά εὕρη καρπούς, ἔργα , ἄν δέν εὕρη θά ξηρανθοῦμε, θά πεθάνουμε τόν αἰώνιον θάνατον , πού εἶναι ὁ παντελής χωρισμός τῆς ψυχῆς ἀπό τόν πλάστην δημιουργόν καί πηγή ζωῆς · 

 

   Αὐτή εἶναι ἡ σημερινή ἑορτή , τό νόημα τῆς ἑορτῆς · ἄς δοῦμε μερικά τροπάρια τά ὁποῖα ψάλονται κατά τήν ἐορτήν αὐτήν .

Καί ἐπ' εὐκαιρίαν νά ὐπενθυμήσωμεν ὄτι ἡ ἀκολουθία τοῦ Νυμφίου καί ὅλων τῶν ἱερῶν αὐτῶν ἀκολουθιῶν πού παρακολουθοῦμε κάθε ἑσπέρας τήν Μεγάλην Ἑβδομάδα , 

( αὐτά πού  στά χωριά λέμε :αὐγηκά , σημαίνει τίς ἀκολουθίες τῆς αὐγῆς ) 

εἶναι ἡ ἀκολουθία τοῦ ὄρθρου τῆς ἑπομένης ἡμέρας , γιαυτό καί στίς ἀκολουθίες μετά τόν ἑξάψαλμον , ψάλλομεν :....

ἐκ νυκτός ὀρθίζει τό πνεῦμα μου....

Εἰς τάς ἱεράς μονάς , αὐτές οἱ ἀκολουθίες γίνονται , ἐν τῇ τάξει των κανονικῶς , λίαν πρωΐ , ὄρθρου βαθέως ·εἰς τάς ἐνορίας ὄμως, κατ'οἰκονομίαν  γίνονται τελοῦνται ἀφ ' ἑσπέρας, διά νά μπορέσουν οἱ πιστοί νά παρακολουθήσουν χωρίς νά ἐμποδίζονται λόγω τῆς ἐργασίας των · ( καθώς ἐπίσης καί οἱ λειτουργίες τῶν προηγιασμένων τιμίων Δώρων , αἱ ὁποῖες γίνονται πάντα μέ τήν ἀκολουθίαν τοῦ ἑσπερινοῦ, εἰς τάς ἐνορίας τελεῖται πρωΐ, ἐνῶ εἰς τάς μονάς , κανονικῶς τό ἑσπέρας · καί αὐτήν τήν ἱεράν καί Ἁγίαν , καί Μεγάλην Ἑβδομάδα , τελοῦνται τρεῖς θεῖαι Λειτουργίαι Προηγιασμένων ,  καί ὁλοκληρώνονται τήν Τετάρτη , ἐν ᾖ τελεῖται καί τό ἱερό Εὐχέλαιο.) 

 

   Ἄς δοῦμε καί θυμηθοῦμε καί ὁρισμένα τροπάρια, ἀπό τήν ἀνυπέρβητον ὑμνολογικόν μας πλοῦτον  , καί νά προσπαθήσουμε νά ἐντρυφήσουμε καί ἀδολεσχήσουμε εἰς αὐτά , καί εἰς τό πνεῦμα τῶν ἡμερῶν καί ἀκολουθιῶν .

 

   Τῶν καλῶν ἡ ἀπραξία , ὡμοιώθη τῇ συκῇ · ταύτην οὖν ἐκκλίνωμεν μή ξηρανθῶμεν ὡς ἐκείνη τότε , ...

   Τήν εἰκόναν τοῦ Δεσπότου , ὑπογράφων Ἰωσήφ , λάκκῳ κατατίθεται , ἀπεμπολεῖται ὑπό τῶν συγγόνων , πάντα ὑπομένει ὁ ἀοίδιμος, εἰς τῦπον ὄντα Χριστοῦ .

   Κολληθέντες τῷ Κυρίῳ πάντα σπεύδοντι παθεῖν , ἕτοιμοι γενόμεθα πρός ἐμπτυσμούς, πρός μάστιγας , πρός ἐμπαιγμόν , πρός χλεύην , ὄπως τοῖς Ἀχράντοις Αὐτοῦ Πάθεσι , συνδοξασθῶμεν πιστοί.

   Σωφροσύνη κοσμήσαντες τόν βίον , καί φρονήσει φυλάξαντες τήν πίστιν , δκαιοσύνῃ τρόπους πορισώμεθα , ...

 Ἄλλην Εὔαν εὑρών τήν Αἰγυπτίαν οὐκ ἐκλάπη πρός ἀνουσιουργίαν ὁ Πατριάρχης Ἰωσήφ , ἀλά ἔστηκεν ὥσπερ ἀδάμας , ὑπό τῶν παθῶν μή ἑλώς τῆς ἁμαρτίας .

   Παροδεύων τοῦ βίου τάς πορείας , ὁ Σωτήρ μου  ἐπείνασας βουλήσει , τήν σωτηρίαν πάντων ἐφιέμενος · τοῦτο γάρ ἐπείνας , τήν έπιστροφήν τῶν ἐκ Σοῦ ἀποσφαλλέντων .

   Ἡ ΑΜΝΑΣ σου καί Δούλη καί ΠΑΡΘΕΝΟΣ , πρός τό Πάθος , ὁρμῶντα σε ὁρῶσα , καί τήν ψυχήν ὑπέρ ἡμῶν προθέμενον , τόν καλόν Ποιμένα , σπλάγχνοις Μητρικοῖς , ἐπί σοί προσωδυνᾶτο .

   Ἀλλότριον τῶν ἀσέμνων ἡ σωφροσύνη , καί ξένον τοῖς δικαίοις ἡ παρανομία ` Ἰωσήφ δέ ὁ μέγας ἐξέκλινε τήν ἁμαρτίαν , καί σωφροσύνης ἐχρημάτισε κανών , καί τῦπος ὄντως Χριστοῦ .

   Ἐπείνασε τῶν ἀνθρώπων τήν σωτηρίαν , ζωῆς ὑπάρχων Ἄρτος  ...

   Τά πάθη τά σεπτά ἡ παροῦσα ἡμέρα , ὡς φῶτα σωστικά ἀνατέλλει τῷ κόσμῳ · Χριστός γάρ ἐπείγεται , τοῦ παθεῖν ἀγαθότητι , ὁ τά σύμπαντα , ἐν τῇ δρακί περιέχων , καταδέχεται ἀναρτηθῆναι ἐν ξύλῳ , τοῦ σῶσαι τόν ἄνθρωπον .

  Ὑμᾶς μου τότε Μαθητάς πάντες γνώσονται , εἰ τάς ἐμάς ἐντολάς τηρήσητε ....

   Ἀφορῶντες εἰς ἐμέ , εἶπας , Κύριε , τοῖς σεαυτοῦ Μαθηταῖς , μή φρονῆτε ὑψηλά, ἀλλά συνεπάχθητε τοῖς ταπεινοῖς · ...

   

   ...Δεῦτε οὖν καί ἡμεῖς , κεκαθαρμέναις διανοίαις , συμπορευθῶμεν αὐτῷ καί συσταυρωθῶμεν , καί καί νεκρωθῶμεν διά αὐτόν , ταῖς τοῦ βίου ἡδοναῖς , ἵνα καί συζήσωμεν αὐτῷ , ...

    Κύριε , τά τελεώτατα φρονεῖν  τούς οἰκείους παιδεύων Μαθητάς , μή ὁμοιοῦσθε τοῖς ἔθνεσιν ἔλεγες , εἰς τό κατάρχειν τῶν ἐλαχιστοτέρων · οὐχ οὕτως γάρ ἔσται ὑμῖν τοῖς ἐμοῖς Μαθηταῖς , ὅτι πτωχός θέλων ὐπάρχω· ὁ πρῶτος οὖν ὑμῶν ἔστω πάτων διάκονος , ὁ δέ ἄρχων , ὡς ὁ ἀρχόμενος , ὁ προκριθείς δέ  ὡς ὁ ἔσχατος , καί γάρ ἐλήλυθα αὐτός τῷ πτωχεύσαντι Ἀδάμ διακονῆσαι καί λύτρον δοῦναι τήν ψυχήν τῶν βοώντων μοι , δόξα σοι .

   Τῆς ξηρανθείσης συκῆς διά τήν ἀκαρπίαν  τό ἐπιτίμιον φοβηθέντες ἀδελφοί , καρπούς ἀξίους προσάξωμεν τῆς μετανοίας Χριστῷ , τῷ παρέχοντι ἡμῖν τό μέγα ἔλεος .

 

                        Ἀπολυτίκιον ἦχος πλ.δ΄

     Ἰδού ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός , καί μακάριος ὁ δοῦλος , ὅν εὑρήσει γρηγοροῦντα , ἀνάξιος δέ πάλιν , ὅν εὑρήσει ῥαθυμοῦντα · βλέπε οὖν ψυχή μου , μή τῷ ὕπνῳ κατενεχθῇς ,ἵνα μή τῶ θανάτῳ παραδοθῇς ,  καί τῆς βασιλείας ἔξω κλεισθῇς · ἀλλά ἀνάνηψον κράζουσα · Ἅγιος , Ἅγιος , Ἅγιος εἶ ὁ Θεός ημῶν , διά τῆς ΘΕΟΤΟΚΟΥ , ἐλέησον ἡμᾶς .

 

                      Κοντάκιον , ἦχος πλ.δ΄

 

   Ὁ Ἰακώβ ὠδύρετο τοῦ Ἰωσήφ τήν στέρησιν , καί ὁ γενναῖος ἐκάθητο ἅρματι , ὡς βασιλεύς τιμώμενος · τῆς Αἰγυπτίας γάρ τότε ταῖς ἡδοναῖς μή δουλεύσας, ἀντεδοξάζετο παρά τοῦ βλέποντος , τάς τῶν ἀνθρώπων καρδίας, καί νόμοντος, στέφος ἄφθαρτον .

 

                          Ἐξαποστειλάριον 

 

Τόν νυμφῶνα σου βλέπω ,Σωτήρ μου κεκοσμημένο, 

 καί ἔνδυμα οὐκ ἔχω ἵνα εἰσέλθω ἐν αὐτῷ · λάμπρυνόν μου τήν στολήν τῆς ψυχῆς , Φωτοδότα καί σῶσον με .

 

 

Ταῖς τοῦ παγκάλου Ἰωσήφ πρεσβείαις , Χριστέ ὁ Θεός , καί τῆς ὙΠΕΡΑΓΝΟΥ ΚΑΊ ΠΑΝΑΧΡΆΝΤΟΥ σου Μητρός , ΥΠΕΡΕΥΛΟΓΗΜΕΝΗς , ΕΝΔΟΞΟΥ ΔΕΣΠΟΙΝΗΣ ἡμῶν  ΘΕΟΤΟΚΟΥ καί  ΑΕΙΠΑΡΘΕΝΟΥ ΜΑΡΙΑΣ, ἐλέησον ἡμᾶς Ἀμήν .

ἐκ τῆς ἱεραποστολῆς.

εὐλογεῖτε, καλή καί Ἁγία Μεγάλη Ἑβδομάδα.

  Επιστροφή στή Σελίδα Μ. ΣΑΡΑΚΟΣΤΗ - ΠΑΣΧΑ