Η ΚΡΥΦΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ

              Η ΚΡΥΦΗ ΠΛΕΥΡΑ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ  
Μαρία Μανουρά Δερματολόγος- Αφροδισιολόγος

   Η ζωτική σημασία του ήλιου, σε όλα τα πλάσματα του πλανήτη, είναι γνωστή από τότε που δημιουργήθηκε ο κόσμος. Ωστόσο, ο ήλιος εκτός από τη ζωο-δότρα πλευρά του, την ωφέλιμη, διαθέτει και μία δυσάρεστη, ζωο-φθόρα.

 Η ωφέλιμη πλευρά του  δίνει φως, θερμότητα, προκαλεί ευεξία, καταστρέφει παθογόνους οργανισμούς, βοηθάει στη σύνθεση της βιταμίνης D στο σώμα μας και τέλος δρα θεραπευτικά σε διάφορα νοσήματα δερματικά και συστηματικά. Τέτοια είναι η ψωρίαση, η ακμή, η φυματίωση κ.α. Δυσάρεστα μπορεί να δράσει ο ήλιος προκαλώντας έγκαυμα ή εάν πάσχουμε από νοσήματα όπως ο ερυθηματώδης λύκος, ή λαμβάνουμε φωτοευαισθητοποιά φάρμακα κ.α.

 Το 37% της ηλιακής ακτινοβολίας αποτελεί το ορατό φως ενώ το υπόλοιπο αποτελεί την υπέρυθρη και την υπεριώδη ακτινοβολία ( UVA, UVB). Οι ίδιες ακτίνες μπορεί να είναι τόσο ευεργετικές για τον ανθρώπινο οργανισμό, όσο και βλαβερές. Αυτό, συνήθως, εξαρτάται από το χρόνο έκθεσης, από την ώρα της ημέρας, την ηλικία, τη χρήση φαρμάκων, τα υποκείμενα νοσήματα που έχουμε και τέλος αλλά πολύ σημαντικό, το φωτότυπο.

 Ο φωτότυπος του δέρματος περιγράφει τον τρόπο που αντιδρά το δέρμα κατά την έκθεση στον ήλιο. Τον συνοδεύουν και άλλα χαρακτηριστικά, όπως τα μαλλιά και τα μάτια.

 Ο φωτότυπος I διαθέτει λευκό δέρμα με φακίδες, ξανθά ή κόκκινα μαλλιά και μπλε/πράσινα μάτια. Χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα ευαίσθητο δέρμα που καίγεται πάντα και ποτέ σχεδόν δε μαυρίζει.

Ο φωτότυπος ΙΙ, με λευκό αλλά λίγο σκουρότερο δέρμα από τον Ι και ξανθά ή σκούρα ξανθά μαλλιά και μπλε μάτια, μπορεί σταδιακά να μαυρίσει αλλά όχι πάντα.

Ο φωτότυπος ΙΙΙ έχει ελαφρά πιο σκούρα χροιά δέρματος και σκούρα ξανθά ή καστανά μαλλιά και μαυρίζει εύκολα και γρήγορα.

Οι φωτότυποι ΙΙΙ και ΙV διαθέτουν σκουρόχρωμο δέρμα, μαύρα μαλλιά και σκουρόχρωμα μάτια. Μαυρίζει εύκολα, το μαύρισμα του διαρκεί πολύ και θεωρείται ανθεκτικό στον ήλιο.

 Τέλος ο φωτότυπος VI δεν καίγεται ποτέ καθότι πρόκειται για σκούρο καφέ ή μαύρο δέρμα.

 Οι επιπτώσεις στην υπερβολική έκθεση στον ήλιο μπορούν να είναι οξείες και χρόνιες. Στις οξείες ανήκουν το ηλιακό έγκαυμα, η ηλίαση, η προσωρινή ανοσοκαταστολή. Στις χρόνιες αναφέρουμε τη φωτογήρανση, τις ρυτίδες, τις δυσχρωμίες, τις προκαρκινικές (ακτινικές κερατιάσεις) και καρκινικές βλάβες (βασικοκυτταρικό και ακανθοκυτταρικό επιθηλίωμα και το κακόηθες μελάνωμα).

 Το δέρμα μας όμως διαθέτει μηχανισμούς άμυνας-προστασίας κατά των υπεριωδών ακτίνων. Δηλαδή έχει την ικανότητα παραγωγής μελανίνης από τα μελανινοκύτταρα, η οποία παράγεται τόσο αυτόματα όσο και μετά από την έκθεση στον ήλιο. Ασκεί προστατευτική δράση γιατί εναποτίθεται στα κύτταρα του δέρματος και απορροφά τις ακτίνες UVB. Άλλο προστατευτικό μηχανισμό αποτελεί το τρίχωμα της κεφαλής και του σώματος που παρεμποδίζει τη βλαπτική επίδραση του ήλιου.

 Τα τελευταία χρόνια βοηθάμε κι εμείς το δέρμα μας με τη χρήση αντηλιακών με φυσικά ή μεικτά φίλτρα τα οποία συνεχώς βελτιώνονται, παρέχοντας όχι μόνο προστασία από το ηλιακό έγκαυμα αλλά προστατεύοντας το ίδιο το δερματικό κύτταρο σε γενετικό επίπεδο. Προλαμβάνουν έτσι τη δημιουργία ελεύθερων ριζών και προσφέρουν μακροχρόνια προστασία. Κάθε αντηλιακό έχει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά του. Γι' αυτό θεωρείται φρόνιμο η επιλογή του αντηλιακού να γίνεται κατόπιν ενημέρωσης από ειδικούς, οι οποίοι θα ελέγξουν όλες τις παραμέτρους (ηλικία, φωτότυπος, τύπος δέρματος, υποκείμενα νοσήματα, χρήση φαρμάκων, hobbies κ.α).

 Ζώντας στην Κρήτη όπου η ηλιοφάνεια είναι ιδιαίτερα υψηλή ( περισσότερο από τις μισές ημέρες του χρόνου), η χρήση αντηλιακού είναι επιβεβλημένη και μάλιστα σε  κάποιους, ακόμα και τις ημέρες με ήπια συννεφιά.  Το αντηλιακό, σε γενικές γραμμές, πρέπει να διαθέτει δείκτη προστασίας SPF30 τουλάχιστον, να καλύπτει και για την UVA και να ανανεώνεται κάθε 2-3 ώρες. Εάν όμως βραχούμε ή ιδρώσουμε, η ανανέωση πρέπει να γίνει άμεσα.  Καταλήγουμε, λοιπόν, ότι η σωστή χρήση κατάλληλου αντηλιακού, η προοδευτική έκθεση στον ήλιο και η ενημέρωσή μας από ειδικούς σε περίπτωση υποκείμενων νοσημάτων ή χρήσης φαρμάκων θα μας επιτρέψουν να απολαύσουμε τις ευεργετικές ιδιότητες του ήλιου και να αποφύγουμε τις αρνητικές επιδράσεις του.

  Επιστροφή στή Σελίδα ΘΕΜΑΤΑ ΥΓΕΙΑΣ